Romain Gary

Ο Romain Gary γεννήθηκε στις 8 Μαΐου του 1914 στο Βίλνιους της σημερινής Λιθουανίας από γονείς εβραϊκής καταγωγής. Μετά τον χωρισμό τους, φεύγει με τη μητέρα του για τη Βαρσοβία και σε ηλικία 14 ετών εγκαθίστανται στη Νίκαια. Σπουδάζει νομική και επιδίδεται από νεαρή ηλικία σε μυθοπλαστικές δοκιμές, το εντυπωσιακό ντεμπούτο του στη λογοτεχνία, όμως, έρχεται το 1945 με το μυθιστόρημα Ευρωπαϊκή θητεία το οποίο συνέγραψε όσο υπηρετούσε στις Ελεύθερες Γαλλικές Αεροπορικές Δυνάμεις, στα μέτωπα της Αφρικής και της Αγγλίας, μαζεύοντας παράσημα και χάνοντας βασανιστικά τον έναν μετά τον άλλο τους συντρόφους του. Η διπλωματική του σταδιοδρομία (Σόφια, Ελβετία, Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Λα Παζ) και η συγγραφική του καριέρα που ξεκινάνε με τη λήξη του πολέμου είναι παράλληλα ανοδικές.

Το 1956, το μυθιστόρημα Οι ρίζες του ουρανού (Les racines du ciel), με κεντρικό θέμα τον ανελέητο αφανισμό των ελεφάντων στην Αφρική, χαρίζει στον Gary το (πρώτο του) βραβείο Goncourt. Το 1959, γνωρίζει τη Jean Seberg. Παντρεύονται το 1963, αφού διαλύουν τους πρότερους γάμους τους∙ την ίδια χρονιά γεννιέται ο γιός τους, Diego. Ο Gary αποχωρεί από το υπουργείο Εξωτερικών, ταξιδεύει πολύ, σκηνοθετεί ταινίες με πρωταγωνίστρια τη Jean. Με το γύρισμα της δεκαετίας του ’70 –το τέλος του γάμου του, τις επώδυνες απώλειες του De Gaulle και του Malraux, την πρόοδο της ηλικίας– διάσημος αλλά ολοένα και πιο μόνος, γράφει με φρενήρεις ρυθμούς και όρους.

Είναι η εποχή που υπογράφει μυθιστορήματα και με το ψευδώνυμο Émile Ajar, με το οποίο θα αποσπάσει παράτυπα και δεύτερη βράβευση με το πολύκροτο Goncourt το 1975 για το Η ζωή μπροστά σου (La vie devant soi). Το 1979, η Jean Seberg βρίσκεται νεκρή στο αυτοκίνητό της: ο Gary δεν αποδέχεται το επίσημο ανακοινωθέν της αυτοκτονίας και δίνει μια συνέντευξη Τύπου όπου κατηγορεί ευθέως το FBI που πάντοτε ενοχλούνταν από τον πολιτικό ακτιβισμό της. Μήνες αργότερα, ο Gary αυτοπυροβολείται στο σπίτι του στο Παρίσι, στις 2 Δεκεμβρίου του 1980.

Η πατρότητα των επιτυχιών που υπέγραψε ως Ajar αποκαλύπτεται μετά θάνατον με τη δημοσίευση του σχετικού χειρογράφου του: Vie et mort d’Émile Ajar (Ζωή και θάνατος του Émile Ajar). Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά του: Η ζωή μπροστά σου (Παπαζήση), Ευρωπαϊκή θητεία, Ψυχικό φορτίο (Γκοβόστη), Ο άνθρωπος με το περιστέρι, Η υπόσχεση της αυγής, Πέρα από αυτό το σημείο το εισιτήριό σας δεν ισχύει πια (Χατζηνικολή), Οι χαρταετοί (Καστανιώτη), κ.ά.